ບັນດາທ່ານ ກໍອາດຈະຮູ້ແລ້ວວ່າໂທດແມ່ນຫຍັງ ເປັນຫຍັງຈຶ່ງລົງໂທດ ລົງໃສ່ໃຜ? ລົງດົນປານໃດ ແລະ ຢູ່ໃສ? ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມເນື່ອງຈາກໂທດມີຫຼາຍປະເພດ ຜູ້ຂຽນ ຈຶ່ງຂໍນຳສະເໜີຕື່ມກ່ຽວກັບການປະຕິບັດໂທດບາງປະເພດ.
ຄວາມຈິງ ໂທດກໍແມ່ນມາດຕະການບັງຄັບຂອງລັດ ທີ່ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍອາຍາ ນຳໃຊ້ເພື່ອຈຳກັດສິດ ຕັດສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ກະທຳຜິດ ຈຸດປະສົງຂອງການ ລົງໂທດເພື່ອດັດສ້າງ ແລະ ສຶກສາຜູ້ຖືກລົງໂທດໃຫ້ຈິດໃຈບໍລິສຸດຕໍ່ການອອກແຮງ ງານ ໃຫ້ປະຕິບັດກົດໝາຍຢ່າງຖືກຕ້ອງ ແລະ ເຄັ່ງຄັດ ໃຫ້ເຄົາລົບລະບຽບການດຳລົງຊີວິດຂອງສັງຄົມ ພ້ອມທັງເປັນການປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ການກະທຳຜິດເທື່ອໃໝ່ເກີດຂຶ້ນ ສຳລັບຜູ້ຖືກຕັດສິນລົງໂທດ ແລະ ຄົນອື່ນອີກດ້ວຍ.
ການລົງໂທດບໍ່ມີຈຸດປະສົງຈະກໍ່ຄວາມທຸກທໍລະມານແກ່ຮ່າງກາຍ ຫຼື ຢຽບຢ່ຳກຽດສັກສີຂອງມະນຸດ.
ນັກໂທດ ທີ່ຖືກສານຕັດສີນລົງໂທດຕັດ ອິດສະຫຼະພາບ ນັບທັງຜູ້ຖືກປ່ອຍຕົວພາງ ຫຼື ບໍ່ຖືກກັກຂັງພາງກ່ອນນັ້ນ ຕ້ອງໄດ້ນຳຕົວ ມາປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບຢູ່ຄ້າຍດັດສ້າງ.
ຫົວໜ້າສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດ ສ້າງຕ້ອງແຈ້ງໃຫ້ຄອບຄົວນັກໂທດຊາບ ກ່ຽວກັບສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ນັກໂທດປະຕິບັດໂທດ ພາຍໃນກຳນົດເວລາ 15 ວັນ ນັບແຕ່ວັນໄດ້ຮັບໂທດເປັນຕົ້ນໄປ. ໃນກໍລະນີທີ່ນັກໂທດຫາກຖືກກັກຂັງ ຫຼື ເຈົ້າໜ້າທີ່ຄ້າຍດັດສ້າງ ຕ້ອງອະນຸຍາດໃຫ້ນັກໂທດພົບກັບຍາດພີ່ນ້ອງຂອງຜູ້ກ່ຽວຕາມຄຳຮ້ອງຂໍກ່ອນຈະນຳຕົວຜູ້ກ່ຽວໄປປະຕິບັດໂທດ.
ຜູ້ຖືກສານຕັດສີນລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ແຕ່ຍັງບໍ່ໄດ້ຖືກກັກຂັງ ມີສິດຂໍໂຈະ ການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບນັ້ນ ໂດຍໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວສະເໜີຕໍ່ຫົວໜ້າກອງບັນຊາການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແຂວງ ນະຄອນ ຫຼື ຫົວໜ້າກົມຕຳຫຼວດຂຸມຂັງ-ດັດສ້າງທີ່ຂຶ້ນກັບ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ.
ຜູ້ຖືກສານຕັດສິນລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຖືກກັກຂັງ ມີສິດຂໍໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບນັ້ນ ໂດຍໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວສະເໜີຕໍ່ຫົວໜ້າກອງບັນ ຊາການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບແຂວງ ນະຄອນ ຫຼື ຫົວໜ້າກົມຕຳຫຼວດຂຸມຂັງ-ດັດສ້າງ ທີ່ຂຶ້ນກັບກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ພາຍໃນກຳນົດເວລາ 10 ວັນນັບແຕ່ວັນໄດ້ຮັບຮ້ອງຂໍດັ່ງກ່າວ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ້ອງພິຈາລະນາ ເມື່ອມີສາເຫດໃດໜຶ່ງຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນກົດໝາຍວ່າ ດ້ວຍການດຳເນີນຄະດີອາຍາ ຫົວໜ້າກອງບັນຊາການປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ແຂວງ ນະຄອນ ຫຼື ຫົວໜ້າກົມຕຳຫຼວດຄຸມຂັງ-ດັດສ້າງ ຕ້ອງອອກຄຳສັ່ງໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ແລ້ວສົ່ງຄຳສັ່ງດັ່ງກ່າວໃຫ້ຜູ້ທີ່ຖືກຕັດສິນລົງໂທດ ແລະ ລາຍງານໃຫ້ຫົວໜ້າອົງການໄອຍະການ ເພື່ອຕິດຕາມກວດກາ.
ສາເຫດທີ່ພາໃຫ້ໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບມີດັ່ງນີ້: 1. ນັກໂທດ ທີ່ເຈັບເປັນຢ່າງໜັກໜ່ວງ ໂດຍມີການຢັ້ງຢືນຈາກຄະນະແພດ ພາຍຫລັງທີ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວດີແລ້ວ ໃຫ້ນຳມາປະຕິບັດໂທດ 2. ແມ່ຍິງຖືພາ ຫຼື ມີລູກນ້ອຍທີ່ມີອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 1 ປີ ຈົນກວ່າລູກມີອາຍຸແຕ່ 1 ປີຂຶ້ນໄປ 3. ໃນກໍລະນີ ນັກໂທດຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບຕ່ຳກວ່າ 3 ປີ ແລະ ເປັນແຮງງານຕົ້ນຕໍຂອງຄອບຄົວ ຖ້າຫາກນຳໄປປະຕິບັດໂທດຈະມີຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງຕໍ່ຄອບຄົວ ຜູ້ກ່ຽວມີສິດຂໍໂຈະໄດ້ 1 ປີ 4. ກໍລະນີມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງປະຕິບັດໜ້າທີ່ທາງລັດຖະການ ໂດຍໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນຈາກອົງການຈັດຕັ້ງຂອງຜູ້ກ່ຽວ ຍົກເວັ້ນການກະທຳຜິດທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຮ້າຍແຮງຕໍ່ສັງຄົມ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງຊາດ ຜູ້ກ່ຽວຈະມີສິດຂໍໂຈະໄດ້ 1 ປີ ໄລຍະເວລາການໂຈະການປະຕິບັດໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບ ໃນກໍລະນີທີ່ກ່າວມາຈະບໍ່ນັບເຂົ້າໃນການປະຕິບັດໂທດ.
ສຳລັບນັກໂທດທີ່ພວມປະຕິບັດໂທດຢູ່ສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງຫາກໄດ້ໂຕນໜີຈາກສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວຜູ້ກ່ຽວຈະມີຄວາມຜິດຕາມາດຕາ 385 ຊຶ່ງເນື້ອໃນໄດ້ກຳນົດວ່າ: ຜູ້ຖືກຫາ ນັກໂທດ ຫາກໄດ້ໂຕນໜີຈາກສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງໃນເວລາດຳເນີນຄະດີ ຫຼື ໃນເວລາປະຕິບັດໂທດ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບແຕ່ ຫົກເດືອນ ຫາ ສາມປີ ແລະ ຈະຖືກປັບໃໝແຕ່ 1.000.000 ກີບຫາ 5.000.000 ກີບ.
ໃນກໍລະນີທີ່ຜູ້ກະທຳຜິດ ຫາກໄດ້ໂຕນໜີຈາກສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງ ໂດຍໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງຕໍ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈະຖືກລົງໂທດຕັດອິດສະຫຼະພາບແຕ່ ສາມປີ ຫາ ຫ້າປີ ແລະ ຈະຖືກປັບໃໝແຕ່ 3.000.000 ກີບຫາ 10.000.000 ກີບ ຫຼື ໃນກໍລະນີບຸກຄົນຜູ້ໃດຫາກໄດ້ກໍ່ຄວາມວຸ້ນວາຍໃນສະຖານທີ່ກັກຂັງ ຫຼື ຄ້າຍດັດສ້າງກໍຈະມີຄວາມຜິດຕາມມາດຕາ 386 ຂອງປະມວນກົດໝາຍອາຍາເຊັ່ນດຽວກັນ.
ໂດຍ: ໄມ້ງັດ