ອາກາດທີ່ພວກເຮົາໃຊ້ໄວ້ຫາຍໃຈ ນ້ຳທີ່ພວກເຮົາໃຊ້ດື່ມ ແລະ ອາຫານທີ່ພວກເຮົາໃຊ້ກິນ ລ້ວນແລ້ວແຕ່ຕ້ອງອາໄສຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານຊີວະນານາພັນສ້າງຂື້ນມາ ດັ່ງນັ້ນ ທຸກຄົນຄວນຫັນມາເອົາໃຈໃສ່ໃນການອະນຸຮັກຊີວະນາພັນ ໃຫ້ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ດ້ວຍການຢຸດທຳລາຍປ່າໄມ້ ແລະ ເນື້ອທີ່ ທີ່ເປັນບ່ອນອາໄສຂອງພືດຊະນິດຕ່າງ.
ຊີວະນານາພັນ ໝາຍເຖິງຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງສິ່ງມີຊີວິດຢູ່ເທິງໜ້າໂລກ ເຊິ່ງເປັນຄວາມຫຼາກຫຼາຍໃນທຸກໆລະດັບ ນັບແຕ່ດ້ານພັນທຸກຳ ໄປຈົນເຖິງລະບົບນິເວດ ລວມທັງຂະບວນການຕ່າງໆ ທາງນິເວດ ແລະ ວິວັດທະນາການ ທີ່ເຮັດໃຫ້ບັນດາສິ່ງທີ່ມີຊີວິດມີຄວາມຍືນຍົງຄົງຕົວ.
ຄວາມມະຫັດສະຈັນຢ່າງໜຶ່ງຂອງໂລກເຮົານີ້ ກໍຄື ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງຮູບແບບສິ່ງມີຊີວິດ ທີ່ເກີດຈາກການປ່ຽນແປງວິວັດທະນາການທັງຂອງສິ່ງມີຊີວິດເອງ ແລະ ຂອງສິ່ງແວດລ້ອມ ຄວບຄູ່ກັນໄປຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຈາກອະດີດເຖິງປັດຈຸບັນ ແລະ ການປ່ຽນແປງນີ້ ຍັງຄົງດຳເນີນໄປບໍ່ມີມື້ສີ້ນສຸດ ສ່ວນຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງຊີວະນາໆພັນ (Biodiversity) ມີຫຼາຍລະດັບ ກໍຄື ລະດັບຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງສິ່ງມີຊີວິດນາໆຊະນິດ (Species diversity) ບໍ່ວ່າຈະເປັນພວກຈຸລະຊີບ ພືດ ສັດ ລວມທັງມະນຸດ ສິ່ງມີຊີວິດແຕ່ລະຊະນິດ ລ້ວນແຕ່ມີອົງປະກອບທາງພັນທຸກຳທີ່ແຕກຕ່າງຜັນແປກັນອອກໄປຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ (Genetic diversity) ເພື່ອໃຫ້ເກີດຄວາມສອດຄ່ອງເໝາະສົມກັບສະພາບແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໄສໃນແຕ່ລະແຫ່ງ ອັນເປັນລະບົບນິເວດທີ່ຊັບຊ້ອນ ແລະ ຫຼາກຫຼາຍໃນບໍລິເວນຕ່າງໆຂອງໂລກ (Ecological diversity) ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງສິ່ງມີຊີວິດປະກອບມີ 2 ລັກສະນະສອດຄ່ອງກັນ ຄື: ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານຊະນິດ (Species richness) ໝາຍເຖິງຈຳນວນຊະນິດຂອງສິ່ງມີຊີວິດຕໍ່ຫົວໜ່ວຍເນື້ອທີ່ ແລະ ຕ້ອງມີຄວາມສະໝ່ຳສະເໝີຂອງຊະນິດ (Species everness) ຈຶ່ງຈະຖືໄດ້ວ່າມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະນາໆພັນ ນັກວິທະຍາສາດຄາດຄະເນວ່າ ຊະນິດຂອງສິ່ງມີຊີວິດເທິງໜ້າໂລກ ມີປະມານ 5-30 ລ້ານຊະນິດ ປະກອບດ້ວຍພືດ ສັດ ແລະ ຈຸລະຊີບແຕ່ທີ່ໄດ້ມີການສຶກສາມາ ໂດຍໃຊ້ຫຼັກການທາງວິທະຍາສາດມີຢູ່ປະມານ 2 ລ້ານຊະນິດເທົ່ານັ້ນ ໃນຈຳນວນ 2 ລ້ານຊະນິດທີ່ຮູ້ຈັກກັນ ແລ້ວນີ້ມີພຽງເລັກນ້ອຍ ປະມານ 0,01% ທີ່ນັກວິທະຍາສາດໄດ້ສຶກສາ ແລະ ກວດສອບເຖິງຄຸນລັກສະນະທີ່ຈະນຳມາເປັນປະໂຫຍດຕໍ່ມະນຸດ ໃນຮູບແບບຕ່າງໆ ທັງທາງກົງ ແລະ ທາງອ້ອມ ຕົວຢ່າງ ສິ່ງມີຊີວິດທີ່ໄດ້ມີການສຶກສາມາປະກອບມີ ເຊື້ອໄວຣັສ (Virus) 1.000 ຊະນິດ ແບັກທີເຣຍ 4.760 ຊະນິດ ເຊື້ອຣາ 7.000 ຊະນິດ ເທົ່າ 26.900 ຊະນິດ ສັດເອກະຈຸລັງ 30.800 ຊະນິດ ສັດບໍ່ມີກະດູກສັນຫຼັງ 99.000 ຊະນິດ ສັດມີກະດູກສັນຫຼັງ 44.000 ຊະນິດ ກະຈາຍຢູ່ຕາມສ່ວນຕ່າງໆຂອງໂລກ ຈຳນວນປະຊາກອນ ແລະ ຈຳນວນຊະນິດຂອງສິ່ງມີຊີວິດຈະແຕກຕ່າງກັນອອກໄປ ຕາມສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ສິ່ງມີຊີວິດອາໄສຢູ່.
ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງຊີວະນາໆພັນເປັນຈຸດສຳຄັນ ທີ່ເຮັດໃຫ້ລະບົບໃນທຳມະຊາດສາມາດດຳລົງຢູ່ໄດ້ພາຍໃຕ້ສະພາບຂອງສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ປ່ຽນແປງ ດັ່ງນັ້ນ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຊີວະນານາພັນ ຈຶ່ງມີຄວາມສຳຄັນຍິ່ງຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມເສດຖະກິດ ແລະ ວັດທະນະທຳ ແຕ່ໃນປັດຈຸບັນ ມະນຸດ ເປັນຜູ້ທີ່ພະຍາຍາມທຳລາຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍດັ່ງກ່າວໃຫ້ຫຼຸດລົງ ແລະ ໄດ້ພະຍາຍາມສ້າງສິ່ງທີ່ທົດແທນ ດ້ວຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍທີ່ຢູ່ໃນລະດັບຕ່ຳກວ່າ ເຊັ່ນ: ການຕັດໄມ້ທຳລາຍປ່າແລ້ວປູກທົດແທນ ເຊິ່ງປ່າດັ່ງກ່າວ ເປັນລະບົບນິເວດທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບຕໍ່ເນື່ອງ ຈາກມີສິ່ງມີຊິວິດໜ້ອຍຊະນິດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ລະບົບນິເວດໃໝ່ບໍ່ທົນທານຕໍ່ການຜັນແປຂອງສິ່ງແວດລ້ອມ ເຊັ່ນ: ເກີດການລະເບີດຂອງເຊື້ອຣາ ແລະ ອື່ນໆ ສຸດທ້າຍມະນຸດຈະຕ້ອງເປັນຜູ້ທີ່ເຂົ້າໄປເບິ່ງແຍງຮັກສາ ເພື່ອໃຫ້ລະບົບນິເວດມີຄວາມຍືນຍົງ ເຊັ່ນ: ການຊີດພົ່ນສານເຄມີກຳຈັດແມງໄມ້ ເຊື້ອຣາ ອັນເປັນພື້ນຖານຂອງບັນຫາການນຳໃຊ້ສານເຄມີເຂົ້າສູ່ລະບົບນິເວດ ເປັນການທຳລາຍຄວາມຫຼາກຫຼາຍຊີວະນານາພັນຢ່າງຮ້າຍແຮງ ແລະ ເປັນວົງກວ້າງ ນອກຈາກນີ້ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຊີວະນາໆພັນ ຍັງຖືກຄຸກຄາມຈາກການປ່ຽນແປງທາງທຳມະຊາດ ເຊັ່ນ: ແຜນດິນໄຫວ ນ້ຳຖ້ວມ ແລະ ອື່ນໆ ສົ່ງຜົນໃຫ້ສິ່ງມີຊີວິດໃນເນື້ອທີ່ຂອງລະບົບນິເວດທຳມະຊາດປ່ຽນແປງໄປນຳ ເຊິ່ງສິ່ງທີ່ມີຊີວິດຊະນິດໃດທີ່ບໍ່ສາມາດປັບຕົວໄດ້ກໍອາດສູນພັນ ເຊິ່ງເປັນການສູນເສຍທີ່ບໍ່ອາດກັບຄືນມາໄດ້ ແລະ ຖ້າສິ່ງມີຊີວິດຊະນິດໃດປັບຕົວໄດ້ອາດຕ້ອງມີການປັບພຶດຕິກຳ ເພື່ອທີ່ຈະສ້າງ ແລະ ພັດທະນາໃຫ້ລະບົບນິເວດທີ່ອາໃສໃຫ້ມີຄວາມສົມບູນ ແລະ ຍືນຍົງ.