ປັດຈຸບັນ ໄຂ້ຍຸງລາຍຖືເປັນພະຍາດໜຶ່ງທີ່ເປັນບັນຫາທາງດ້ານສາທາລະນະສຸກ ແລະ ການແພດ ເພາະໃນແຕ່ລະປີພົບຄົນເຈັບພະຍາດນີ້ເກືອບທຸກແຂວງໃນທົ່ວປະເທດ ເຊິ່ງພະຍາດນີ້ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຈະແຜ່ລະບາດໃນໄລຍະລະດູຝົນ.
ພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ ສາມາດຕິດຕໍ່ຈາກຄົນໄປສູ່ຄົນ ເຊິ່ງມີຍຸງລາຍເປັນພາຫະທີ່ສຳຄັນ ໂດຍຍຸງໂຕແມ່ຈະກັດ ແລະ ດູດເລືອດຂອງຄົນເຈັບທີ່ມີເຊື້ອພະຍາດດັ່ງກ່າວ ຈາກນັ້ນ ເຊື້ອພະຍາດນີ້ຈະເຂົ້າໄປຝັກຕົວ ແລະ ເພີ່ມຈຳນວນໃນຍຸງລາຍ ເຮັດໃຫ້ມີເຊື້ອໄວຣັສຢູ່ໃນໂຕຍຸງຕະຫຼອດໄລຍະປະມານ 1-2 ເດືອນ ແລ້ວຖ່າຍທອດໄປສູ່ຄົນທີ່ຖືກຍຸງລາຍກັດໄດ້ ຍຸງລາຍເປັນຍຸງທີ່ອາໄສຢູ່ພາຍໃນເຮືອນ ແລະ ນອກເຮືອນ ມັກອອກກັດເວລາກາງເວັນ ມີແຫຼ່ງເພາະພັນ ຄື: ນ້ຳທີ່ຂັງຢູ່ໃນພາຊະນະເກັບນ້ຳຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ໄຫ ໂຖດອກໄມ້ ຖານຮອງຕີນຕູ ຈານ ຖ້ວຍ ກະໂປະ ກະປ໋ອງ ໝໍ້ ຢາງຕີນລົດ ແລະ ອື່ນໆ ເຊິ່ງພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຈະແຜ່ລະບາດເປັນວົງກວ້າງໃນໄລຍະລະດູຝົນ ນັບແຕ່ທ້າຍປີ 2019 ຫາວັນທີ 5 ກໍລະກົດ 2020 ທົ່ວປະເທດມີກໍລະນີສະສົມຄົນເຈັບຕິດເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍທັງໝົດ 2.484 ກໍລະນີ ເສຍຊີວິດ 7 ຄົນ.
ເມື່ອຕິດເຊື້ອພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍແລ້ວ ຄົນເຈັບຕ້ອງໄດ້ເຂົ້າໄປປິ່ນປົວຢູ່ໂຮງໝໍ ເພື່ອໃຫ້ແພດຕິດຕາມ ແລະ ປິ່ນປົວຢ່າງຖືກວິທີ ສຳລັບຄົນເຈັບບາງຄົນກໍມີອາການໄຂ້ຂຶ້ນສູງ ເມື່ອໄຂ້ຫຼຸດລົງກໍສາມາດອອກຈາກໂຮງໝໍໄດ້ ແຕ່ຄົນເຈັບບາງຄົນທີ່ມີອາການໜັກອາດເກີດອາການຊ໋ອກ ຫຼື ເລືອດອອກຕາມຮ່າງກາຍ ເຊິ່ງເປັນສາເຫດໃນການເສຍຊີວິດ ໃນພະຍາດນີ້ກໍມາຈາກການເກີດອາການຊ໋ອກ ຮ່າງກາຍຂາດນ້ຳຢ່າງຮຸນແຮງ (ເຖິງວ່າເຮົາຈະເຫັນຄົນເຈັບມີອາການຂາດນ້ຳຈາກພາຍນອກແຕ່ຢ່າງດຽວ) ນ້ຳໃນຫຼອດເລືອດຈະໄຫຼໄປຢູ່ໃນເນື້ອເຍື່ອໃກ້ຄຽງ ຄວາມດັນເລືອດຫຼຸດຈົນເກີດອາການຊ໋ອກຕາມມາ ແຕ່ຖ້າບໍ່ສະແດງອາການໃດໆ ກໍຖືວ່າປອດໄພ.
ໃນເມື່ອໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງຄວາມອັນຕະລາຍຂອງພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍ ທີ່ອາດສົ່ງຜົນກໍ່ໃຫ້ເກີດການເສຍຊີວິດແລ້ວ ດັ່ງນັ້ນ ທຸກຄົນຄວນຫັນມາເອົາໃຈໃສ່ໃນການປ້ອງກັນພະຍາດໄຂ້ຍຸງລາຍດ້ວຍການປ້ອງກັນຕົນເອງບໍ່ໃຫ້ຍຸງລາຍກັດ ຄື: ນອນໃນມຸ້ງ ຫຼື ຫ້ອງທີ່ມີມຸ້ງລວດ ໄຕ້ຢາກັນຍຸງ ຫຼື ໃຊ້ຢາທາ ຫຼື ຊີດກັນຍຸງ ແຕ່ຄວນໃຊ້ຢ່າງລະມັດລະວັງ ບໍ່ຄວນຢູ່ໃນບໍລິເວນທີ່ອັບລົມ ຫຼື ເປັນມຸມມືດ ມີແສງສະຫວ່າງໜ້ອຍ ໝັ່ນອາບນ້ຳຊຳລະຮ່າງກາຍໃຫ້ສະອາດ ເພາະເຫື່ອຈະດຶງດູດໃຫ້ຍຸງມາກັດຫຼາຍຂຶ້ນ ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ຄວບຄຸມແຫຼ່ງເພາະພັນຍຸງລາຍ ດ້ວຍການເກັບມ້ຽນຂີ້ເຫຍື້ອ ໂດຍສະເພາະພາຊະນະທີ່ສາມາດຂັງນ້ຳໄດ້ພາຍໃນເຮືອນ ແລະ ນອກເຮືອນ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ມີນ້ຳຂັງ ໃສ່ແຟບ ຫຼື ນ້ຳສົ້ມສາຍຊູ ເກືອ ຂີ້ເທົ່າ ຊາຍ ອາເບດ ຫຼື ຖອກນ້ຳຮ້ອນລົງໃນຖານຮອງຕີນຕູ້ທຸກໆອາທິດ ເພື່ອຂ້າໜອນນ້ຳລ້ຽງປາຫາງນົກຍຸງໃນອ່າງບົວ ຖັງ ຫຼື ໄຫໃສ່ນ້ຳໃນຫ້ອງນ້ຳ ເພື່ອກິນໜອນນ້ຳ ໝັ່ນຂັດລ້າງພາຊະນະເກັບນ້ຳ ເພື່ອກຳຈັດໜອນນ້ຳຍຸງລາຍ ປ່ຽນນ້ຳໃນໂຖດອກໄມ້ໃນທຸກໆ 7 ມື້ ເພື່ອທຳລາຍໄຂ່ຍຸງລາຍ ທຳຄວາມສະອາດຮາງລະບາຍນ້ຳຝົນໃຫ້ສະອາດ ປັບປຸງສະພາບແວດລ້ອມຮອບເຮືອນ ຊຸມຊົມໃຫ້ສະອາດ ເວົ້າລວມແມ່ນໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ປະຕິບັດຕາມຫຼັກການ 5ປ ທີ່ກະຊວງສາທາລະນະສຸກວາງອອກ ສ່ວນຜູ້ທີ່ມີອາການໄຂ້ຄວນໄປໂຮງໝໍທີ່ເປັນໂຮງໝໍລັດ ເພື່ອກວດຊອກຫາສາເຫດ ແລະ ຮັບການປິ່ນປົວທີ່ຖືກວິທີ ຫຼີກລ່ຽງການຊື້ຢາມາກິນເອງ ເພື່ອປ້ອງກັນການເສຍຊີວິດຈາກພະຍາດນີ້.