ບ້ານດອນຊົມ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ ເປັນບ້ານໜຶ່ງທີ່ຕັ້ງຢູ່ກາງດອນແມ່ນ້ຳຂອງ ປະຊາຊົນປະກອບອາຊີບເຮັດນາເປັນຫຼັກ ສ່ວນອາຊີບປູກຝັງ ລ້ຽງສັດ ແລະ ຫາປາເປັນອາຊີບສຳຮອງ ພ້ອມນັ້ນ ບ້ານແຫ່ງນີ້ຍັງມີສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານທຳມະຊາດທີ່ເປັນທ່າແຮງບົ່ມຊ້ອນ ແຕ່ສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວດັ່ງກ່າວ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການພັດທະນາເທົ່າທີ່ຄວນ ແລະ ຍັງບໍ່ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກຢ່າງກວ້າງຂວາງ.
ທ່ານ ສີນວນ ສີວິໄຊ ນາຍບ້ານດອນຊົມ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ ໃຫ້ສຳພາດວ່າ: ບ້ານດອນຊົມມີພົນລະເມືອງທັງໝົດ 532 ຄົນ ຍິງ 233 ຄົນ ມີ 85 ຄອບຄົວ ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານໄດ້ທຳມາຫາກິນຕາມທຳມະຊາດ ປະກອບອາຊີບຕົ້ນຕໍເຮັດນາປີພຽງແຕ່ລະດູດຽວ ເນື່ອງຈາກວ່າດິນນາແປະກັບເຫວບໍ່ສາມາດເຮັດນາແຊງໄດ້ ນອກນັ້ນ ຍັງໄດ້ປະກອບອາຊີບຄ້າຂາຍ ປູກຝັງ ລ້ຽງສັດ ແລະ ຫາປາໂດຍການໃສ່ລອບ ໃສ່ຈັ່ນ ຕາມແຄມແມ່ນ້ຳຂອງເປັນອາຊີບສຳຮອງຈາກເຫຼືອກິນ ກໍຂາຍກາຍເປັນສິນຄ້າສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວ ເຊັ່ນ: ປູກສາລີ ໝາກຖົ່ວ ລ້ຽງເປັດ ລ້ຽງໄກ່ ແລະ ອື່ນໆ ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນແຕ່ລະຄົວເຮືອນມີລາຍຮັບທີ່ສູງ ສະແດງອອກນັບແຕ່ປີ 2015 ເປັນ ຕົ້ນມາຮອດປັດຈຸບັນ ບ້ານມີເງິນກອງທຶນ 500 ກວ່າລ້ານກີບ ເພື່ອເປັນທຶນໝູນວຽນໃຫ້ກັບປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານໄດ້ກູ້ຢືມທຳການຜະລິດ ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ປະຊາຊົນກໍມີຄວາມຫ້າວຫັນປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຕົນເອງໃຫ້ດີຂຶ້ນ ຈາກເຮືອນໄມ້ໃນເມື່ອກ່ອນໄດ້ຫັນມາປຸກເຮືອນກໍ່ດ້ວຍດິນບ໋ອກ ດິນຈີ່ ໃນແຕ່ລະປີມີຈຳນວນເພີ່ມຂຶ້ນ 2-3 ຫຼັງຕໍ່ປີ ນອກນັ້ນ ດ້ານສາທາລະນະສຸກໄດ້ມີແພດ ແລະ ອາສາສະໜັກປະຈຳໃນໝູ່ບ້ານຊ່ວຍແກ້ໄຂໃນຍາມຈຳເປັນ ຖ້າມີກໍລະນີມີຄົນເຈັບທີ່ມີອາການໜັກ ກໍໄດ້ນຳສົ່ງສຸກສາລາຢູ່ກຸ່ມດອນຄອນ ເຊິ່ງການເດີນທາງແມ່ນເດີນທາງດ້ວຍເຮືອ ໂດຍຄອບຄົວໜຶ່ງມີເຮືອນຳໃຊ້ຈຳນວນ 2-3 ລຳຕໍ່ຄອບຄົວ.
ນອກຈາກທີ່ກ່າວມານັ້ນ ບ້ານດອນຊົມຍັງເປັນບ້ານໜຶ່ງທີ່ເປັນຈຸດໃຈກາງ ຫຼື ເປັນບ່ອນພັກເຊົາກ່ອນໄປເຖິງສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວແຫ່ງຕ່າງໆ ເປັນຕົ້ນ ເປັນທາງຜ່ານໄປຫາບ້ານດອນເດດ-ດອນຄອນ ເພື່ອໄປເບິ່ງປາຄາຢູ່ຫາງຄອນ ເຊິ່ງມີເສັ້ນທາງທີ່ສະດວກສະບາຍໃຊ້ເວລາເດີນທາງພຽງແຕ່ 1 ຊົ່ວໂມງເທົ່ານັ້ນ ພ້ອມນັ້ນ ພາຍໃນບ້ານຍັງມີສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານທຳມະຊາດ ທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການພັດທະນາເທົ່າທີ່ຄວນ ແລະ ບໍ່ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວ ເຊັ່ນ: ເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຢອດ ທີ່ບໍລິສັດໜຶ່ງເຂົ້າມາພັດທະນາ ແລະ ປັບປຸງໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ນຳໃຊ້ໄຟຟ້າໃນໄລຍະປີ 2011-2013 ແລະ ມີແຜນການພັດທະນາໃຫ້ເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວຂອງບ້ານໃນອະນາຄົດຕໍ່ໄປ ໃນນີ້ ການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄດ້ນຳໃຊ້ແຮງງານປະຊາຊົນ ໂດຍໃຫ້ປະຊາຊົນເຂົ້າມາມີສ່ວນຮ່ວມ ໂດຍສະເພາະ ໄດ້ນຳໃຊ້ແຮງງານປະຊາຊົນເຂົ້າໃນການປຸກສ້າງເຮືອນພັກກຳມະກອນສຳເລັດ ພາຍຫຼັງການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນສຳເລັດ ປັດຈຸບັນບໍລິສັດໄດ້ແນະນຳໃຫ້ບ້ານເອົາເຮືອນກຳມະກອນດັ່ງກ່າວ ມານຳໃຊ້ເປັນໂຮມສະເຕ ເພື່ອຮັບຮອງນັກທ່ອງທ່ຽວທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດທີ່ຈະເຂົ້າມາພັກເຊົາ ພ້ອມນັ້ນຍັງໄດ້ແນະນຳໃຫ້ພັດທະນາປ່າດົງທີ່ອ້ອມຮອບນັ້ນ ໃຫ້ມີຄວາມສະອາດ ກາຍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວ ເພື່ອສ້າງຄວາມສົນໃຈໃຫ້ກັບນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທ່ຽວໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ແນໃສ່ໃຫ້ມີລາຍຮັບຮ່ວມກັນ ແລະ ອື່ນໆ ສະເພາະໃນປີ 2019 ໄດ້ມີນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາແວ່ທ່ຽວຊົມສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ແຕ່ຈະມາໃນລັກສະນະແບບທາງຜ່ານ ເນື່ອງຈາກວ່າບໍ່ມີສະຖານທີ່ພັກເຊົາ ແລະ ບໍ່ມີຂອດການບໍລິການທີ່ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ນອກຈາກທີ່ກ່າວມານີ້ແລ້ວ ດອນຊົມຍັງມີເຫວຄອນລາດທີ່ເປັນທາງຜ່ານຂອງປານາໆຊະນິດ ດອນຊ້າງເຜືອກທີ່ມີລີງອາໄສຢູ່ປະມານ 70-80 ໂຕ ໂດຍເວລາທີ່ເໝາະສົມແກ່ການເບິ່ງລີງ ແມ່ນເລີ່ມແຕ່ເວລາເດືອນມັງກອນຫາເດືອນກໍລະກົດຂອງທຸກໆປີ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ປັດຈຸບັນອຳນາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະ ປະຊາຊົນແມ່ນມີຄວາມພ້ອມທຸກດ້ານ ທີ່ຈະພັດທະນາສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນບ້ານ ໃຫ້ມີຄວາມສວຍງາມດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວໃຫ້ເຂົ້າມາທ່ຽວຊົມຫຼາຍຂຶ້ນ ເຊິ່ງນອກຈາກສະຖານທີ່ກ່າວມາແລ້ວ ທ່ານທີ່ມາດອນຊົມຈະໄດ້ສຳຜັດເຖິງວິຖີການດຳລົງຊີວິດຂອງພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ ທີ່ຕິດພັນກັບທຳມະຊາດ ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງຂໍຊົມນ້ຳຕົກຕາດອາບແດດຫາດຊາຍຕື່ມອີກ ດັ່ງນັ້ນ ທາງອຳນາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະ ປະຊາຊົນ ຂໍສະເໜີໄປຍັງພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ໃຫ້ຊ່ວຍໂຄສະນາປະຊາສຳພັນສະຖານທີ່ຕັ້ງຈຸດພິເສດ ແລະ ສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນບ້ານດອນຊົມ ໃຫ້ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກນັບມື້ຫຼາຍຂຶ້ນ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າເຖິງກຸ່ມນັກທ່ອງທ່ຽວ.